In 2018 is de gemeente begonnen met het leggen van de eerste struikelstenen in Zaandam en Koog aan de Zaan. In totaal komen er bijna 170 struikelstenen te liggen in onze gemeente.
Struikelstenen, of Stolpersteine, zijn bedacht door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het idee is dat je bij het zien van de stenen, even ‘struikelt’ in je hoofd en in je hart over de geschiedenis van de mensen achter de namen op het steentje. De stenen worden gelegd voor huizen waar Joodse mensen hebben gewoond die de oorlog niet overleefd hebben.
De Werkgroep Struikelstenen Zaanstad wil dat uiteindelijk voor alle Joodse slachtoffers uit Zaanstad een struikelsteen wordt gelegd en is hiervoor in 2018 een crowdfundingsactie gestart. In de werkgroep zitten mensen van Stichting Joods monument Zaanstreek, het 4 en 5 mei comité Zaanstad en het gemeentearchief . In totaal gaat het om 174 Joodse slachtoffers. Inwoners en bedrijven kunnen een financiële bijdrage leveren en een steen adopteren.
Van de bijna driehonderd Joden die begin 1942 woonden in het gebied dat nu Zaanstad is, stierven er ruim 170 personen een voortijdige dood, vrijwel allen in Auschwitz of Sobibor. Van hen heeft het merendeel geen graf. Aangezien een mens pas is vergeten als zijn/haar naam vergeten is, wil de werkgroep de namen van alle omgekomen Zaanse Joden zichtbaar maken. Daarmee ontstaat een gebroken namenlint door de stad: een monument dat de herinnering aan de weggevoerde Zaanse Joden levend houdt.
Op de afbeelding hieronder zijn de struikelstenen voor familie de Jong in Wormerveer te zien.
20 oktober 2021
Onthulling 45 struikelstenen in Zaanstad: gedenktekens voor Zaans-Joodse inwoners